Manipulacja to brudna zagrywka, stosowana często przez osoby u władzy, o silnym charakterze i wpływie. Nikt z nas nie chce trafić na osoby, które sztukę wywierania wpływu mają w małym palcu.
Kiedy już pojawią się na naszej drodze lub, co gorsze, są naszymi przełożonymi, lub współpracownikami, zaczyna się panika. No bo jak z takim wygrać? Czy zmanipulowanie manipulatora jest jedyną skuteczną opcją? A może nauczenie się stawiania granic oraz jak odpowiadać na manipulację? Odpowiadamy.
Zobacz: Czy toksyczny facet wraca?
Jak zmanipulować manipulatora?
Jeśli zastanawiasz się, jak wygrać z manipulantem, którego nie możesz się pozbyć ze swojego otoczenia, rozważania o tym, jak zmanipulować manipulatora nie są najlepszym rozwiązaniem. Z kilku powodów.
Po pierwsze – możesz wdać się z nim w konflikt i sobie zaszkodzić. Wprawny manipulant dostrzeże drugiego manipulatora na swojej ścieżce. Po drugie – zdrowsze dla psychiki jest zrozumienie, jak się z tym czujesz i poszukanie rozwiązań, które dadzą ci chociaż namiastkę sprawczości. Zrozumienie siebie i skuteczna ochrona dadzą ci więcej niż krzywdzenie drugiej osoby.
Pośrednim sposobem na to, jak zmanipulować manipulatora, jest poznanie jego broni – technik perswazji i manipulacji. Wtedy łatwiej będzie ci rozróżniać mechanizmy, którymi się posługuje, a w sytuacji podbramkowej – pokonać manipulanta jego własną bronią.
Zobacz: Toksyczni ludzie – jak ich ignorować, jak sobie z nimi radzić?
Podstawową lekturą na ten temat jest książka Roberta Cialdiniego Wywieranie wpływu na ludzi. Wśród najpopularniejszych chwytów znajdują się m.in. zasada lubienia i empatii, zasada niedostępności czy społeczny dowód słuszności.
Warto mieć na uwadze, że pojedyncze występowanie któregoś z mechanizmów u drugiej osoby wcale nie musi oznaczać, że jest manipulatorem. Punktem odniesienia jesteś ty i twoje granice. Jeśli czujesz, że ktoś wysysa twoją energię, unieważnia twoje słowa lub sprawia, że czujesz się gorzej – zareaguj. Ochrona siebie jest skuteczniejsza, niż strategia, jak zmanipulować manipulatora.
Jak wygrać z manipulatorem?
Jak wygrać z manipulantem? Spokojem. Ideałem byłby niczym niezmącony umysł, ale wszyscy wiemy, jak trudno jest zachować opanowanie, gdy na szali jest twoje stanowisko.
Proponujemy alternatywną ścieżkę, jaką jest zadbanie o siebie, gdy już zlokalizujemy manipulanta w naszym otoczeniu. Wyżej wspomniane zadawanie pytań o to, jak czuję się z zachowaniem drugiej osoby, jest świetnym punktem wyjścia, co jeszcze?
Podejmuj swoje decyzje w zgodzie z własnymi wartościami i wymaganiami, jakie ma prawo stawiać ci praca. Wszelkie nieścisłości lub działania budzące w tobie sprzeciw rozważ na chłodno.
Co dwie głowy, to nie jedna. W towarzystwie drugiej, zaufanej osoby, łatwiej wygrać z manipulantem. Jej chłodne spojrzenie pozwoli na wywnioskowanie, czy działania manipulatora są faktycznie alarmujące, a także zareagowanie, gdy zgodzisz się na coś, co ci zaszkodzi.
Jak odpowiadać na manipulację?
Asertywność oraz umiejętność stawiania swoich granic, obok unikania i zdystansowania się wobec szkodliwej osoby, są najlepszymi sposobami na to, jak odpowiadać na manipulację. Gdy manipulator będzie wywierał na tobie presję czasu, zażądaj przerwy. W emocjach i stresie trudno zadbać o swoje granice.
Niech twojej odmowie nie towarzyszy tłumaczenie się. Masz prawo powiedzieć nie. Na przykład: Nie mogę spełnić twojej prośby, zajmuję się obecnie czymś innym/Nie wykonam tego zadania, ponieważ nie należy do moich obowiązków. Patrz mu prosto w oczy i nie daj się jego zagrywkom.
Jak jeszcze odpowiadać na manipulację? Pytaniami. Dlaczego powinienem się na to zgodzić? Czemu tak mówisz? Skąd to wiesz? Co na to wskazuje? W ten sposób pokażesz manipulatorowi, że nie będzie tak łatwo, jak się tego spodziewał.
W ostateczności, jeśli tylko masz możliwość, zerwij kontakt z taką osobą. Nie zawsze istnieje taka opcja, zależności międzyludzkie są skomplikowane. W pracy – często niesprawiedliwe. Gdy nie masz wyboru, pamiętaj o powyższych radach, jak odpowiadać na manipulację. Nie pozwól mu wygrać i stań w swojej obronie.