Scena stand-up’owa w Polsce wciąż nie jest tak rozwinięta, jak np. w USA, ale u nas też można znaleźć naprawdę dobrych komików, a stand-up jest coraz bardziej popularny. Skłania to do myślenia, ile zarabiają stand-uperzy i jak zacząć robić stand-up?
Dla wielu komików nie ma znaczenia, ile zarabiają. Stand-up traktują po prostu jako pasję, hobby, ewentualnie dodatkowe zajęcie zarobkowe. Niemniej najlepsi stand-uperzy uczynili z tego swój zawód i właśnie tak zarabiają na życie. W 2023 roku stand-up jest już całkiem popularną formą rozrywki w Polsce, która skutecznie konkuruje z tradycyjnymi kabaretami. Stand-uperzy doczekali się własnych programów telewizyjnych, dużych wydarzeń w kraju oraz rankingów popularności. Bilety na występy Rafała Paczesia czy Łukasza “Lotka” wyprzedają się w mgnieniu oko. To właśnie dlatego wiele osób marzy o karierze stand-upera.
Jak zostać stand-uperem? Po pierwsze: czy jesteś dobrym kandydatem?
Żeby zostać komikiem, wystarczy mieć poczucie humoru — to częsta opinia o tym zawodzie, której jednak nie chcielibyśmy powielać. Robienie stand-upu nie jest tak łatwe, jak kabaret polegający na tym, że “facet przebrał się za babę”. Choć poczucie humoru i dystans do samego siebie wydają się kluczowe, komicy zwykle podkreślają, że do osiągnięcia sukcesu w branży rozrywkowej, zwłaszcza tak niszowej, trzeba mieć w sobie coś więcej, niż tylko umiejętność śmiania się z siebie i otoczenia.
Wielu z tych, którzy zaczęli zarabiać na swoich występach, twierdzi, że najważniejszy jest pomysł na siebie i swój program. Ranking popularności polskich stand-uperów w 2023 roku zawiera już ponad 100 nazwisk. Przepis na sukces w branży to także umiejętność odróżnienia się od innych. Nie wystarczy wyjść na scenę i zacząć mówić to, co według nas jest śmieszne – takie show jeszcze nigdy nie odniosło dobrego skutku.
Trzeba się też pogodzić z faktem, że na początku nigdy nie będzie łatwo. Każdy występ generuje stres związany z przemawianiem przed publicznością, byciem ocenianym, a nawet wybuczanym. Dobry stand-uper to człowiek z charyzmą i dobrą dykcją. Ktoś, kto ma umiejętności aktorskie i jest piekielnie kreatywny. Stand-uperzy szukają inspiracji dosłownie wszędzie. Każdą sytuację życiową potrafią przekuć w dobre żarty.
Naprawdę nie jest łatwo napisać monolog, który będzie trwał np. godzinę. Co więcej, ta forma rozrywki znana jest z tego, że nie akceptuje pojęcia tabu. Stand-uperzy tworzą swoje żarty także z sytuacji, ludzi czy rzeczy, z których na ogół nie wypada się śmiać. Nie jest to sztuka dla wszystkich. Jeśli tzw. czarny humor, to dla Ciebie za dużo, nie odnajdziesz się w stand-upie. Jeśli są dowcipy, które wywołują Twój niesmak, lepiej znajdź inny pomysł na siebie.
Polski stand-up – jak zacząć? Małymi krokami
Jeśli marzy Ci się profesjonalna kariera w stand-upie i uważasz, że masz wszystko by stać się drugim Abelardem Gizą, zacznij nagrywać swoje monologi i wrzucać je do Internetu. Na rosnącej fali popularności stand-upu w sieci powstało dużo stron o tej tematyce, zrzeszających także początkujących komików. Na różnych forach czy grupach ludzie oceniają się wzajemnie, przekazują uwagi i zapraszają na wydarzenia związane ze stand-upem.
Bardziej znani komicy organizują nawet profesjonalne kursy robienia stand-upu! To zwykle np. weekendowe spotkania, podczas których uczestnicy uczą się, jak napisać dobry i krótki program, a potem mają okazję go zaprezentować. Taka “szkoła stand-upu” to doskonała okazja do poznania ludzi z branży i spróbowania swoich sił. W wielu miastach kraju odbywają się także wydarzenia z rodzaju open-mic. To spotkania polegające na tym, że każda chętna osoba z publiczności może podejść do mikrofonu i zaprezentować swój program.
Nie ma lepszej okazji do przetestowania siebie i reakcji na swoją twórczość. Bycie aktywnym w środowisku stand-upu może zaowocować także pierwszymi płatnymi propozycjami występów. Jeśli będziesz dobry i spodobasz się komuś, kto szuka “świeżej krwi”, licz na angaż. Nie będzie to od razu występ w najbardziej popularnym programie telewizyjnym. Trzeba być cierpliwym i godzić się na mozolny rozwój swojej kariery.
Ile zarabiają stand-uperzy?
Im bardziej popularny stand-uper, tym więcej zarabia. Jeśli uda Ci się już dostać pojedyncze płatne występy w mniejszych placówkach kulturalnych czy klubach, nie licz na więcej niż kilkaset złotych za wieczór. Nie będą to pieniądze porównywalne z tym, ile zarabiają osoby, które w pełni żyją ze stand-upu. Ceny biletów na występy popularniejszych komików w 2023 roku zaczynają się od 40 zł i dochodzą nawet do prawie 200 zł od osoby, a wstęp na najgłośniejsze wydarzenia w kraju, które grupują kilku stand-uperów, potrafi być dużo, dużo droższy.
Profesjonalni komicy jeżdżą po kraju, a nawet za granicę, ale pracują też w telewizji, w różnych placówkach kulturalnych, w radiu, w reklamie czy szkolą innych. Są także wynajmowani np. na uroczystości firmowe, śluby itd. Około godzinny monolog najlepszych komików kosztuje dziś nawet kilkanaście tysięcy złotych. Często współpracują oni z agencjami, menadżerami i całym sztabem osób, które pomagają w organizacji i marketingu, a ich praca także kosztuje, ale nawet pomimo tego, można powiedzieć, że najlepsi stand-uperzy są po prostu bogaci lub co najmniej żyją na dobrym poziomie.
Jak zacząć zarabiać na stand-upie? Stopniowo
Nikt jednak nie dochodzi w miesiąc do takiej fortuny, jaką dysponują najpopularniejsi polscy stand-uperzy. W branży trudno wybić się do ścisłej czołówki. Trzeba być cierpliwym, wytrwałym i po prostu dobrym. Budowanie swojej kariery jako stand-upera na początku będzie generowało więcej kosztów niż zysku. Mniejsze i większe wydarzenia stand-upowe dzieją w różnych częściach kraju, do których trzeba dotrzeć na własną rękę i na własny koszt.
Trzeba mieć pieniądze m.in. na przejazdy, paliwo, bilety czy noclegi. Czasem można rzucić wszystko i wyjechać w Bieszczady, ale nie polecamy rzucać stałej pracy i zaczynać żyć ze stand-upu z dnia na dzień. Warto potraktować to jako stopniowe przekwalifikowanie się, czyli godzić tworzenie stand-upu ze stałą pracą, jednak na tyle elastyczną, by udało się nam rozwijać także na polu komediowym.
Na szczęście dziś stworzenie sobie takich warunków zawodowych nie jest aż tak trudne. Oferty pracy w serwisie GoWork.pl zawierają wiele propozycji współpracy w ramach kontraktu B2B czy elastycznej umowy zlecenia. Popularna jest również praca zdalna, przy której dużo łatwiej znaleźć dodatkowy czas wolny.
Artykuł sponsorowany
