Działanie układu napędowego z zespołem napędzania powoduje drgania rezonansowe, których hałas oraz zużycie może zredukować tłumik drgań skrętnych. Dla bezpieczeństwa w trakcie podróży dowiedzmy się, na jakie problemy jesteśmy narażeni.
Zobacz: Rajd samochodowy dla amatorów – gdzie i jak zacząć?
Do czego służy tłumik drgań skrętnych?
Chroni wiele elementów silnika przed szkodliwymi wibracjami, wzrastającymi ze zmianą obrotów w pojazdach, na wyższe. Gdy dochodzi do zapłonu mieszanki paliwa i powietrza wewnątrz komory spalania, następuje nagłe wypchnięcia cylindra, który wprawia wał korbowy w ruch.
Poprzez wykorzystanie sił bezwładności i systemu sprężyn tłumik drgań skrętnych amortyzuje gwałtowny ruch wału korbowego, jak i całego układu.
Dzięki temu możemy się cieszyć płynną pracą silnika i zmianą biegów bez szarpania.
Gdzie znajduje się tłumik drgań skrętnych?
Tłumik drgań skrętnych jest elementem dwumasowego koła zamachowego, które składa się z koła masy pierwotnej, sprężyn łukowych, pierścienia oporowego (inaczej tarczy zabierakowej), ślizgowego lub kulowego łożyska, koła masy wtórnej i pokrywy koła masy wtórnej.
Wał korbowy silnika jest połączony z kołem masy pierwotnej. Pod pokrywą koła, znajdują się sprężyny skrętne i ich blokady. Na kole masy pierwotnej znajduje się wieniec koła zamachowego, przeznaczony do rozruchu silnika poprzez rozrusznik.
Koło masy wtórnej można znaleźć od strony skrzyni biegów, z którą współgra. Jest zbudowane z płyty wtórnej oraz tarczy zabierakowej. Do zewnętrznej płyty dwumasowego koła zamachowego jest zamontowany docisk sprzęgła.
Bardzo ważną rolę pełni łożysko, które działa jako obrotowe połączenie koła masy pierwotnej i koła masy wtórnej. Obecnie łożyska kulkowe, które były stosowane pierwotnie, zostały wyparte przez łożyska ślizgowe.
Tłumik drgań skrętnych objawy uszkodzenia
Nieregularna praca silnika na jałowym biegu może być objawem zużytego tłumika drgań. Zaprojektowane zostały tak, by radziły sobie w szerokim zakresie, lecz na biegu jałowym najciężej pracują. Przy skrajnym zużyciu, może dojść do uszkodzenia niektórych elementów skrzyni biegów, jak łożyska, koła zębate, wałek wchodzący.
Trzeba zwracać uwagę na różne wibracje związane z silnikiem, niebędące błędem, może to się wiązać ze złym montażem części.
Jeśli gumowe elementy pierścieni zostaną delikatnie oderwane od metalu, to znaczniki rozrządu mogą się przemieszczać i będzie to świadczyć o nieprawidłowej pracy rozrządu.
Na zły stan tłumika może wskazywać, także luz osiowy w pierścieniu zewnętrznym, który świadczy o nierównym zużyciu rowków koła pasowego.
Może dojść do uszkodzenia pewnych elementów skrzyni biegów, jeśli koło pasowe nie będzie w stanie absorbować odpowiednio wibracji.
W niektórych przypadkach może dojść do poluzowania połączenia wpustowego, a przyczyną takiego luzu będzie wal korbowy lub mocno zużyty wpust.
Biorąc pod uwagę wytwarzane wibracje tłumika, to jeśli przestanie nam on odpowiednio działać to, narażony będzie na nie napinacz.
Zobacz: Jakie są sporty ekstremalne na świecie i w Polsce?
Przyczyny problemów z tłumikiem drgań skrętnych
Złe nawyki jazdy, to one są najczęstszą przyczyną awarii. Gwałtowne przyspieszanie z niskich obrotów, jak i jazda na zbyt wysokim biegu wystawia tłumik drgań skrętnych na skrajne obciążenia.
Przesadny ‘ecodriving’ również może być przyczyną przyspieszonej wizyty u mechanika, wieczna jazda na niskich obrotach pozwala na zmniejszenie spalania paliwa, ale skutkuje przyspieszonym zużyciem koła dwumasowego i jego elementów. Gwałtowne opuszczenie pedału sprzęgła powoduje nagłe zetknięcie się rozpędzonych kół mas i maksymalne ugięcie się sprężyn. Wytworzone w ten sposób wibracje i wysokie temperatury niszczą tłumiki.
Ogromnie poważną przyczyną problemów z tłumikiem jest bardzo wysoka temperatura. Niektóre elementy elastomerowe powodują zmianę wibracji tłumika w ciepło i temperatura zaczyna rosnąć. W takiej sytuacji ciepło musi zostać rozproszone, ponieważ brak działania spowoduje wulkanizacji gumowych elementów.
Oleje i płyny wykorzystywane w autach również bardzo źle wpływają na działanie tłumika. Gumowe elementy i uszczelki mogą zacząć przeciekać, powodując uszkodzenia. Wyciek płynów, z różnych części auta – powoduje pękające gumy i inne elementy nie są tak dobrze związane z metalem.
